Αναμνήσεις από τη μπλέ ποδιά

Το πιο μαζικό και δημοφιλές ένδυμα που φορέθηκε ποτέ, η μαθητική ποδιά καταργήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 1982.

Σήμερα τις σχολικές ποδιές μπορεί να τις δει κάποιος σε ένα λαογραφικό μουσείο. Σοβαρά. Το πιο μαζικό και δημοφιλές ένδυμα που φορέθηκε ποτέ, η μαθητική ποδιά καταργήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 1982, με μια απόφαση που χαιρέτησε ο τότε προοδευτικός χώρος.

Η ιστορία της ξεκινά από το 1964 και το χρώμα της ήταν μαύρο. Με μια απόφαση του τότε υπουργού παιδεία το 1965, η ποδιά αλλάζει χρώμα και γίνεται μπλέ. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου παιδείας έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Στο πέτο έπρεπε η κάθε μαθήτρια να φορά κονκάρδα, όπου αναγραφόταν το σχολείο και η τάξη ενώ το μήκος της ποδιάς ήταν απαραίτητα κάτω από το γόνατο. Αποβολές παρατηρήσεις και τιμωρίες ήταν στο ημερήσιο πρόγραμμα των σχολείων καθώς οι μεγαλύτερες μαθήτριες ανέβαζαν το στρίφωμα ώστε να ακολουθούν την τότε μόδα του μίνι.

Οι πρώτες ποδιές που κάνουν την εμφάνισή τους είναι απλές μοιάζουν περίπου σαν ρόμπες που κουμπώνουν μπροστά, ενώ όπως αρχίζει να δημιουργείται ανταγωνισμός σε αυτή την αγορά, οι ποδιές εκμοντερνίζονται με σχέδια πιο ελκυστικά και στόχο να προτιμηθούν από τη νεολαία της εποχής. Έτσι η σχολική ποδιά απέκτησε λευκές διακριτικές λεπτομέρειες, σούρες μανσέτες, τσέπες, αποσπώμενο γιακά, ζώνη, κουκούλα, φερμουάρ κ.ά. ενώ κόντυνε και λίγο στο μήκος φτάνοντας έως το γόνατο.

Τη δεκαετία του 1970 κυρίως μεγάλα πολυκαταστήματα των Αθηνών, όπως το Μινιόν, ο Δραγώνας, οι Αφοί Λαμπρόπουλοι, πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, με εκδηλώσεις και διαφημιστικές καμπάνιες, παρουσίαζαν τα νέα σχέδια στις ποδιές. Βιοτεχνίες και σχεδιαστές εργάζονταν με αντικείμενο τη σχολική ποδιά. Η παραγωγή της και ο κύκλος εργασιών που την αφορούσε είχε σοβαρή υπόσταση.

  Οι τιμές ποίκιλαν και έτσι ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα της κάθε οικογένειας η αγορά ήταν εφικτή από όλους. Οι απλές ποδιές κόστιζαν από 400 δραχμές έως 700 δραχμές, ενώ, μια ποδιά του σχεδιαστή Τσεκλένη, είχ περίπου 1.500 δραχμών. Οι καλές ποδιές άγγιζαν πολλές φορές το ένα τρίτο του βασικού μισθού.

Το 1982 η κατάργηση της ποδιάς ακολουθεί τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου μετά το πενθήμερο σχολείο. Ο τότε υπουργός παιδείας Λευτέρης Βερυβάκης ως ένδειξη εκδημοκρατισμού και ελευθερίας στην έκφραση και στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών καταργεί τις ποδιές.

Η απόφασή του αντιμετωπίζεται από μια συντηρητική μερίδα αρνητικά, καθώς θεωρούσαν ότι πρόκειται για ένα παράθυρο στην απειθαρχία μέσα στην μαθητική κοινότητα και στη γενικότερη ασυδοσία των μαθητών. Οι ποδιές αποσύρθηκαν από το εμπόριο λίγο αργότερα, μάλιστα η κατάργησή τους οδήγησε τον οίκο Τσεκλένη σε χρεωκοπία.

Με τους μαθητές να ντύνονται πλέον κατά το δοκούν, η σχολική ποδιά ανήκει πλέον στην ιστορία των ελληνικών σχολικών χρόνων περασμένων δεκαετιών.